فرزند پروری

فرزند پروری مجموعه‌ ای از تکنیک‌ها و کتاب‌ها نیست. بلکه قسمتی از یک فرایند عمیق انسانی می‌باشد که از درون والدین آغاز می‌شود نه بیرون کودک! در این محتوا بررسی می‌کنیم که چرا بدون خودشناسی و رشد روانی والدین،  هیچ راهکار تربیتی ماندگاری در زمینه فرزند پروری شکل نمی‌گیرد.

 مهمترین حقیقتی که وجود دارد، این است قبل از فرزند پروری، باید والد بودن را یاد بگیریم. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید تا دید بهتر و درست‌تری در این زمینه پیدا کنید. 

 

فرزندپروری؛ مفهومی فراتر از آموزش کودکان 

فرزند پروری دنیای وسیع تخصصی و چند بعدی است که برخلاف تصور اکثر افراد، صرفا دانستن چند مهارت یا تکنیک برای انجام صحیح آن کافی نیست. این حوزه به خودی خود نیازمند آموزش‌های تخصصی و عمیق برای والدین می‌باشد.

 متاسفانه خیلی از والدین بدون درک درست از خود می‌خواهند کودکان شاد، موفق یا باهوش تربیت کنند. اما این موضوع به هیچ عنوان امکان‌پذیر نیست. زیرا والدین نمی‌دانند که ریشه تربیت از درون خودشان آغاز می‌شود. 

نقطه آغاز فرزند پروری؛ خودشناسی والدین 

والد بودن یعنی قرار گرفتن در موقعیت الگوسازی دائمی. کودک شما نه حرف‌ها بلکه رفتارهای شما را درونی می‌کند. اگر والدین به خودآگاهی، تعادل روانی و سلامت عاطفی نرسیده باشند، تلاش برای انجام آموزش مستقیم به کودک کاملاً بی‌نتیجه است. لیل آن هم به موارد زیر برمی‌گردد؛

1. والدین نمی‌توانند چیزی که ندارند را به کودکان خود آموزش دهند. 
2. کودکان شدیداً تاثیرپذیر از محیط عاطفی خانواده خود می‌باشند. 
3. والد تنش زا حتی با بهترین نیت یک الگوی ناایمن برای کودک بوده و نمی ‌تواند تربیت موفقی را انجام دهد.

چرا اولین و قوی‌ترین الگو خانواده است؟ 

کودک در دل یک پترن خانوادگی رشد می‌کند. این الگو به قدری قوی است که حتی اگر کودک در مدرسه یا کلاس تربیتی چیزهایی یاد بگیرد،  در محیط خانه در صورت وجود تضاد با آن موارد، آن‌ ها را فراموش خواهد کرد. 

گر خانواده سراسر تنش و تعارض باشد و گفتگو در آن جای خود را به جنگ روانی و سکوت بدهد. والدین با یکدیگر توافق و تفاهم نداشته باشند، آموزش ‌های تربیتی هیچ تاثیری روی ذهن و تربیت کودک نخواهند داشت.

آیا فرزندان بازتاب ناخودآگاه والدین هستند؟

بله یکی از مهمترین مباحثی که در فرزند پروری باید به آن اشاره کنیم، این است که فرزندان بازتاب ناخودآگاه والدین خود هستند. شاید شما به عنوان یک فرزند رفتارهای مختلفی را از پدر و مادرتان نقد کنید اما خودتان بدون آگاهی دست به تربیت فرزند می‌زنید و دقیقاً همان الگوها را تکرار خواهید کرد. زیرا شخصیت شما در آن محیط و با آن والدین شکل گرفته و الگوهای رفتاری نسل به نسل انتقال پیدا کردند. اگر با آن ها مواجه نشوید و آن ها را نشناسید و به دنبال حلشان نباشید، مجدداً این الگوهای نادرست باز تولید می ‌شوند.

 

برای فرزند پروری بهتر چه باید کرد؟

اگر قصد دارید که فرزندی به دنیا بیاورید، قبل از هر چیزی باید بدانید که شناخت خود واقعی‌تان خیلی اهمیت دارد. والدین باید قبل از فرزندآوری از احساسات، افکار، ارزش‌ها و الگوهای رفتاری و ضعف‌ها و نقاط قوتشان آگاهی داشته باشند. برخی از راه حل‌ هایی که به فرزندپروری بهتر کمک می‌کند، شامل موارد زیر می‌شوند؛

خودشناسی عمیق

 اولین و مهم‌ترین راه حل این است که والدین خودشان را بشناسند. زیرا آن‌ها اولین و قوی‌ترین آینه برای کودک هستند و ناآگاهی از خود باعث می‌شود رفتارهای اشتباهی را تکرار کنیم که از آن ها بیزاریم. دقیقاً مانند رفتارهایی که والدین خودمان داشتند. خودشناسی جلوی واکنش‌های ناخودآگاه مانند خشونت یا تحقیر را می‌گیرد.

روان درمانی یا مشاوره فردی

اقدام بعدی که والدین برای فرزند پروری بهتر می‌توانند انجام دهند، روان درمانی یا مشاوره فردی است. هر انسان به خصوص که اگر خودش تجربه تربیت ناسالم داشته باشد، نیاز دارد که زخم‌ها و الگوهای ناکارآمد روانی را در بستر درمان بررسی کند. خیلی از مشکلات تربیتی از آسیب‌های حل نشده والدین ناشی می‌شوند و درمان فردی کمک می‌کند که والدین جدید خشم، ترس، اضطراب یا شرم سرکوب شده خود را بشناسند و به کودک انتقال ندهند. تربیت سالم از روان سالم می‌آید. ما در مجموعه دریچه آگاهی آماده کمک به شما هستیم.

روبرو شدن با باورهای نهادینه شده و تربیت نسلی خود 

خیلی از رفتارها و باورهای تربیتی ما از نسل‌ های قبل به ما منتقل شده است، بدون اینکه درباره‌شان فکر کنیم. ممکن است هنوز باور داشته باشیم که بچه باید با تنبیه شدن ادب یاد بگیره یا فرزند نباید نظر بده! کسانی که با این باورها بزرگ شده‌اند همچنان با حفظ این باورها آن ها را به فرزندان خود نیز انتقال می‌دهند. در صورتی که این باورهای غلط اصلاح نشوند، نسل بعدی به شدت درگیر می‌شود.

بیان پرسش؛ من چقدر الگوی سالمی برای کودک هستم؟ 

والدین باید حتما این سوال را از خود بپرسند و بدانند که اگر کودکشان دقیقاً شبیه به آن ها شود، آیا زندگی سالم و رضایت بخشی خواهد داشت؟ زیرا کودک تقلید می‌کند و گوش نمی‌دهد. الگوی رفتاری والدین خیلی مهمتر از حرف‌هایی است که می‌زنند.

آیا به عنوان پدر یا مادر توانایی مدیریت هیجانات، تعارضات و رشد فردی را دارند یا خیر؟

توانایی مدیریت هیجان یعنی در شرایط خشم،  اضطراب یا ناراحتی بتوانند با آگاهی رفتارشان را کنترل کنند. توانایی حل تعارض به این معناست که در مواجهه با اختلاف، بدون قهر و دعوا و فریاد گفتگو کنند و رشد فردی یعنی والدین همیشه در مسیر یادگیری و بهتر شدن باشند.

 دلیل اهمیت این موضوعات این است که والدین ناپایدار و هیجانی کودک خود را دچار اضطراب، خشم و بی‌اعتمادی کرده و در صورتی که بلد نباشند با تعارض کنار بیایند،  کودکشان هم یاد نمی‌گیرد. رشد فردی والد به کودک انگیزه یادگیری و رشد خواهد داد.

سخن آخر

فرزندپروری موفق از آموزش شروع نمی‌شود. بلکه از درمان، آگاهی و رشد والدین آغاز خواهد شد. اگر والد آماده نباشد، کودک نیز در مسیر ناهموار رشد کرده و تربیت سالمی را تجربه نمی‌کند. پس قبل از اینکه بخواهیم فرزند خودمان را درست تربیت کنیم، باید به عنوان یک والد به درستی تربیت شویم و ما در مجموعه دریچه آگاهی کنارتان هستیم تا برای تبدیل شدن به والد بهتر به شما کمک کنیم.